ปฐมปาราชิกกณฺเฑ

วินยธรลกฺขณาทิกถา

สงฺฆเภทสฺส ปุพฺพภาเค ปวตฺตกลหสฺเสตํ อธิวจนํ สงฺฆราชีติ ฯ
กุกฺกุจฺจโกติ อณุมตฺเตสุปิ วชฺเชสุปิ ภยทสฺสนวเสน กุกฺกุจฺจํ อุปฺ-
ปาเทนฺโต ฯ ตนฺตึ อวิสํวาเทตฺวาติ ปาลึ อญฺญถา อกตฺวา ฯ
อโวกฺกมนฺโตติ อติกฺกมนฺโต ฯ วิตฺถุนตีติ อตฺถํ อทิสฺวา นิตฺถุนติ ฯ
วิปฺผนฺทตีติ กมฺปติ ฯ สนฺติฏฺฐิตุํ น สกฺโกตีติ เอกสฺมึเยว อตฺเถ
ปติฏฺฐาตุํ น สกฺโกติ ฯ เตนาห ยํ ยํ ปเรน วุจฺจติ ตํ ตํ
อนุชานาตีติ ฯ ปรวาทํ คณฺหาตีติ อุจฺฉุมฺหิ กสฏํ ยาวชีวิกํ รโส
สตฺตาหกาลิโก ตทุภยวินิมุตฺโต จ อุจฺฉุ นาม วิสุํ นตฺถิ ตสฺมา
อุจฺฉุปิ วิกาเล วฏฺฏตีติ ปรวาทินา วุตฺเต ตมฺปิ คณฺหาติ ฯ
เอเกกโลมนฺติ ปลิตํ สนฺธาย วุตฺตํ ฯ ยมฺหีติ ยสฺมึ ปุคฺคเล ฯ
ปริกฺขยํ ปริยาทานนฺติ อตฺถโต เอกํ ฯ อาจริยปรมฺปรา โข
ปนสฺส สุคฺคหิตา โหตีติ เอตฺถ อาจริยปรมฺปราติ อาจริยานํ
วินิจฺฉยปรมฺปรา ฯ เตเนว วกฺขติ ยถา อาจริโย จ อาจริยา-
จริโย จ ปาลิญฺจ ปริปุจฺฉญฺจ วทนฺติ ตถา ญาตุํ วฏฺฏตีติ ฯ
ปุพฺพาปรานุสนฺธิโตติ อิทํ ปุพฺพวจนํ อิทํ อปรวจนํ อยมนุสนฺธีติ
เอวํ ปุพฺพาปรานุสนฺธิโต ฯ อาจริยปรมฺปรนฺติ อิมสฺเสว เววจนํ
เถรตรงฺคนฺติ ฯ เถรปฏิปาฏินฺติ อตฺโถ ฯ เทฺว ตโย ปริวฏฺฏาติ
เทฺว ติสฺโส ปรมฺปรา ฯ
[30] อิเมหิ จ ปน ตีหิ ลกฺขเณหีติ สุตฺตมสฺส สฺวาคตํ
[ ม. ป. 41 ส. ป. 276-7 ]